De Meierij en Midden-Brabant

Oisterwijk

De schakelfunctionaris: brug tussen kind, ouders en school

Tijdens haar aanwezigheid op school wordt de schakelfunctionaris aangesproken door een leerkracht over een meisje dat moeite heeft met spreken in de klas. Ze durft niet voor de klas te staan, begint te huilen als ze wordt aangesproken en ervaart stress bij voorlezen. Hoewel ze vriendinnen heeft, vindt ze het lastig om voor zichzelf op te komen.

De schakelfunctionaris gaat in gesprek met het meisje. Daarbij betrekt ze ook de ouders om de thuissituatie en ontwikkeling in kaart te brengen. In overleg met ouders werkt ze met het meisje aan zelfvertrouwen via creatieve werkvormen zoals het kwaliteitenspel en tekenen. Ook bespreekt ze negatieve gedachten en hoe deze om te buigen naar positieve, oefent met sociale situaties en leert het meisje haar grenzen aan te geven. Ouders en leerkracht worden tussentijds op de hoogte gehouden en krijgen praktische tips.

Na vijf gesprekken heeft het meisje zichtbare stappen gezet: ze huilt niet meer in de klas en staat sterker in haar schoenen. De schakelfunctionaris sluit af met een terugblik en tips, en spreekt na een aantal maanden het meisje nog een keer om te kijken hoe het met haar gaat. De schakelfunctionaris speelt een belangrijke rol in het versterken van kind, ouders en school – en als het nodig is, is zij ook de verbindende schakel naar verdere hulp.

Oisterwijk

Start lokale coalitie Kansrijke Start

In het najaar van 2024 startte de gemeente Oisterwijk met de lokale coalitie Kansrijke Start als basis voor een sterke samenwerking. Farent is onderdeel van deze lokale coalitie waarvan het doel is om het medisch, sociaal en informeel netwerk te versterken. Dit netwerk is essentieel voor de ondersteuning van kwetsbare (aanstaande) ouders en hun kinderen, met een focus op de cruciale eerste 1000 dagen. Door een goede start te bieden, bouwen we aan gezondere generaties met meer gelijkheid en kansen voor iedereen.

Hilvarenbeek

Inzet op presentie en preventie

Ook in 2024 beven de uitdagingen in het sociaal domein in Hilvarenbeek groot. De druk op inwoners én professionals nam verder toe. Financiële zorgen, huisvestingsproblemen en een groeiende eenzaamheid onder ouderen vroegen om samenwerking en nieuwe oplossingen. Gelukkig weten inwoners Farent steeds beter te vinden via diverse kanalen, waaronder de centrale aanmelding van Farent, scholen, dorpsondersteuners, huisartsen en POH’ers. Samen met onze partners werkt Farent aan het versterken van de sociale basis: dichtbij bewoners, met aandacht, betrokkenheid en een aanpak die werkt: preventief waar het kan, passend waar het moet.

Op basisscholen ondersteunden onze JOOB (Jeugd Ouder Opvoed Begeleider) medewerkers kinderen, ouders en leerkrachten met opvoedvragen, psychische zorgen en huiselijk geweld. Bij de ondersteuning van leerlingen zijn veel vragen over mentale gezondheid, agressieregulatie en scheiding van ouders.

Onze maatschappelijk werkers participeerden in het Samenzorgteam, waar complexe casussen worden besproken en opgepakt. Het afgelopen jaar zijn zij vooral ingezet voor complexe echtscheidingsproblematiek en veiligheidsvraagstukken.

Farent werkt mee aan de werkgroep Kansrijke Start en de preventiewerkgroep van de gemeente. In 2024 vonden meer dan honderd inwoners hun weg naar de Formulierenhulp, waar onze vrijwilligers vragen beantwoordden over belastingen, subsidies en zorgverzekeringen. Daarnaast droegen we bij aan ondersteuning rond armoede, huisvesting en schulden, met verwijzingen naar de Voedselbank, Kredietbank en via samenwerking met partners in het dorp. Met de verhuizing naar het gezondheidscentrum medio 2025 kijken we uit naar nog nauwere samenwerking met medische en sociale partners.

Lokale Coalitie Kansrijke Start in Hilvarenbeek en Loon op Zand

In juni 2024 lanceerden de gemeente Hilvarenbeek en de gemeente Loon op Zand de ‘Lokale Coalitie Kansrijke Start’.

Het doel: elk kind een veilige, gezonde en gelukkige start van hun leven te geven.

De coalitie helpt (aanstaande) ouders voor, tijdens en na de zwangerschap, en in de eerste levensjaren van hun kinderen. In beide gemeenten start de samenwerking met GGD Hart van Brabant, Farent, Mee de Meent groep, het Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) en lokaal gerichte organisaties zoals R-Newt, Quiet, Vluchtelingenwerk, kraamzorg, kinderopvang, bibliotheek en gemeenten.

Loon op Zand

Bouwen aan sterke gemeenschappen

2024 stond voor Farent in Loon op Zand in het teken van het versterken van de samenwerking met de gemeente en partners. We namen actief deel aan werkgroepen in het kader van Sterke Lokale Teams en bijeenkomsten om de gemeenschappen te versterken. Om ondersteuning dichtbij en preventief te organiseren, zetten we extra in op algemeen en schoolmaatschappelijk werk. Ook versterkten we de samenwerking met huisartsen, op een laagdrempelige manier zodat gespecialiseerde zorg minder nodig is.

Vanuit Kansrijke Start zetten we betekenisvolle stappen. Een concreet voorbeeld daarvan is de betrokkenheid van Farent bij de opzet van Kids & Koffie, een laagdrempelige ontmoetingsplek voor ouders met jonge kinderen. Ouders delen ervaringen, wisselen tips uit en kunnen in gesprek met professionals. Een mooi voorbeeld van preventief en dichtbij.

Ook namen we actief deel aan casuïstiekbesprekingen met professionals uit het medisch domein, zoals verloskundigen en jeugdartsen. Samen kijken we waar vroegtijdige ondersteuning bij het jonge kind en ouders nodig en mogelijk is, nog voordat problemen groot worden.

Vanuit onze bijdrage aan de Loonse Educatieve Agenda benoemden we samen met partners uit het sociaal domein en onderwijs zes belangrijke thema’s, die we in 2025 verder gaan uitwerken.

Loon op Zand

Dichtbij en doeltreffend

In 2024 wisten inwoners en samenwerkingspartners in Loon op Zand maatschappelijk werk van Farent goed te vinden voor hulp en advies. Vooral mentale gezondheid, scheiden en relaties zijn belangrijke thema’s. Daarnaast ondersteunden onze maatschappelijk werkers inwoners bij rouw, stress en burn-out klachten, financiële zorgen, psychosociale klachten en overbelasting. De vragen zijn divers, maar het vertrekpunt blijft gelijk: het versterken van de eigen kracht en het activeren van de eigen omgeving. We hebben dit jaar extra ingezet op scholing en training, waaronder ‘Parallel ouderschap’, zodat onze medewerkers inwoners op deze belangrijke thema’s nog beter kunnen ondersteunen.

“Mijn leven lang had ik gewerkt in de bouw, maar ik kreeg een burn-out. Ik wist niet eens wat dat was. Ik leerde in de gesprekken met maatschappelijk werk hoe ik jarenlang mijn problemen had opgestapeld en ben ze één voor één gaan aanpakken. Ik ben inmiddels weer aan de slag in mijn werk en ik heb de problemen aangepakt. Ik kon zelf niet meer helder denken, en zag geen uitweg, maar door de gesprekken kon ik weer stappen zetten. Langzaam herstelde ik.”

Loon op Zand

Steun op school én thuis

In het onderwijs zet Farent stevig in op schoolmaatschappelijk werk. Leerlingen, ouders én docenten vinden ondersteuning bij vragen over gedrag, thuissituatie of sociaal-emotionele ontwikkeling. In 2024 nam het aantal hulpvragen toe, vooral in het basisonderwijs. Thema’s als scheiding, angst, weerbaarheid en emotieregulatie speelden een grote rol. De inzet varieerde van een kort gesprek met ouders tot intensievere begeleiding van een kind en coaching van leerkrachten.

Opvallend was de toename van groepsbegeleiding. Ouders en scholen wisten de schoolmaatschappelijk werkers goed te vinden. Vooral kinderen op de basisschool maakten meer gebruik van groepsbegeleiding, zoals de KIES-groepen en Power Kidzzz.

Tijdens de Power Kidzzz training versterken kinderen hun sociale vaardigheden en weerbaarheid. We leren ze positief met elkaar omgaan en op een goede manier voor zichzelf opkomen. Dit doen we spelenderwijs en volgens de kernwaarden van de Gouden Formule. We willen dat kinderen na de training beter weten hoe ze moeten reageren in lastige situaties. Niet te dominant, niet teruggetrokken, maar assertief en duidelijk.

Ook de training over effectieve communicatie voor volwassenen is goed bezocht. We willen deze groepsactiviteiten en trainingen in de toekomst graag verder uitbreiden, zodat nog meer mensen er gebruik van kunnen maken.

Loon op Zand

Veerkracht in de klas

Een jongen op de basisschool had veel last van spanningen thuis na de scheiding van zijn ouders. Hij trok zich terug, had driftbuien en schoolresultaten kelderden. De schoolmaatschappelijk werker ging in gesprek met hem, met beide ouders én met school. Er werd gekozen voor de KIES-training (Kinderen In Echtscheiding Situaties). Stap voor stap leerde hij beter omgaan met zijn gevoelens. Zijn gedrag verbeterde, hij durfde meer te praten en kon weer meedoen in de klas. Ouders kregen tips over parallel ouderschap en merkten thuis ook verschil.

Sint Michielsgestel

Toename vragen mentale gezondheid

In de gemeente Sint-Michielsgestel verzorgt Farent het algemeen maatschappelijk werk en het schoolmaatschappelijk werk. In 2024 kwamen mensen met uiteenlopende hulpvragen naar het maatschappelijk werk van Farent: van rouw en relatieproblemen tot financiële zorgen, woningnood, stress en burn-out klachten tot mantelzorg. Opvallend is de toename van zorgen over (volwassen)kinderen met psychische of verslavingsproblemen, woningnood na een scheiding en jongeren met mentale problemen. Farent speelt hierop in door mentale gezondheid bespreekbaar te maken, zowel in gesprekken met hulpvragers als samen met partners in de wijk. De impact is zichtbaar: mensen voelen zich gehoord, krijgen inzicht en bouwen stap voor stap aan herstel. Soms door zelf de regie te pakken, soms met een beetje extra steun van ons.

Casus

Echtscheiding

“In het begin van de scheiding was ik erg overstuur en kon ik niet helder nadenken, je hebt me geholpen mijn gedachten te ordenen en de stappen te zetten die nodig waren.”

Een vrouw van middelbare leeftijd kreeg te maken met relatieproblemen met dreigend huiselijk geweld, de man was psychotisch en deed gevaarlijke uitspraken en uitingen. In samenwerking met de GGZ – behandelaar hebben we tijdelijke afspraken kunnen maken over het verblijf in de woning en kunnen werken aan een stabiele situatie voor de kinderen. Inmiddels is de scheiding rond en alles geregeld. De vrouw heeft een eigen inkomen en werk, en er zijn omgangsafspraken gemaakt via een mediator. Er kwam veel op de vrouw af. Door haar informatie en advies te geven en haar verder te ondersteunen, kon zij zelf weer de regie op haar leven terugpakken en voor een veilige opvoedsituatie zorgen. Haar man is inmiddels behandeld voor de psychose bij de GGZ.

Bij complexe scheiding horen we vaak terug: “Je had echt verstand van complexe scheidingen, waardoor ik me begrepen voelde en we de juiste stappen konden zetten.”

Sint Michielsgestel

Schoolmaatschappelijk werk brug tussen thuis en school

Giovanny is 7 jaar. Hij zit in groep 4. De leerkracht vertelt dat Giovanny steeds vaker bang is. Over dat zijn ouders niet meer terugkomen. Of dat zij een ongeluk krijgen. Achteraf gezien zijn de angsten begonnen na de lockdown, tijdens de coronapandemie. Toen was het hele gezin thuis en voelde Giovanny zich veilig. Jammer genoeg ging de buurvrouw van het gezin kortgeleden dood. Dit versterkte de angsten bij Giovanny.

Het is normaal dat kinderen af en toe bang zijn en angst ervaren. Angst kan worden veroorzaakt door allerlei dingen. Denk aan veranderingen in de omgeving, bijzondere gebeurtenissen in het leven of gewoon door de natuurlijke ontwikkeling van een kind. Het is belangrijk dat kinderen de angsten mogen uiten en erover leren praten. De volwassenen kunnen dan de kinderen veiligheid en ondersteuning bieden. Zo leren kinderen omgaan met angsten.

De Schoolmaatschappelijk werker helpt Giovanny met werkvormen gericht op het omgaan met angsten. Denk aan creatieve oefeningen zoals tekenen. Ook vertelt zij dat angstige gevoelens gewoon zijn. Giovanny mag er altijd over vertellen. Ook praat de SMW-er met de ouders van Giovanny; zij krijgen meer informatie over angsten bij kinderen en wat je kunt doen als ouders. De ondersteuning van de SMW-er helpt Giovanny om zijn angsten beter te begrijpen. Hij bouwt meer vertrouwen op en voelt zich weer veilig, thuis en op school.

Tips voor gescheiden ouders

Medewerkers van Farent ontwikkelden in 2024 een filmpje voor gescheiden ouders zodat zij op een laagdrempelige, eenvoudige manier kennis over scheiden kunnen vergroten, de kinderen hierin zo goed mogelijk kunnen begeleiden en een complexe scheiding kunnen voorkomen.